Πώς προλαμβάνονται οι οδοντικοί τραυματισμοί και πώς αντιμετωπίζονται;
Ο οδοντικός τραυματισμός συνήθως αφορά ένα ή περισσότερα δόντια. Συμβαίνει συχνότερα σε παιδιά και εφήβους αλλά και σε όσους ασχολούνται με αθλητικές δραστηριότητες (μπάσκετ, ποδόσφαιρο, πολεμικές τέχνες, κ.α.). Συχνές επίσης αιτίες οδοντικών τραυματισμών είναι οι πτώσεις και τα τροχαία ατυχήματα. Έρευνες έχουν δείξει ότι το άθλημα με τον μεγαλύτερο αριθμό τραυματισμών των δοντιών είναι το μπάσκετ ενώ τα δόντια που συχνότερα κτυπάμε είναι τα μπροστινά, στο 80% των περιπτώσεων.
Όταν υπάρχει τραυματισμός δοντιών πρέπει να γίνεται άμεση αξιολόγηση από τον οδοντίατρο. Ο πιο συχνός τραυματισμός είναι το κάταγμα (σπάσιμο) του δοντιού αλλά πιο σοβαρή βλάβη είναι η μετατόπιση ή η ολική απόσπαση από τη θέση του (εκγόμφωση).
ΤΥΠΟΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΥ
ØΚάταγμα μύλης
Αν μετά τον τραυματισμό βρεθεί το σπασμένο τμήμα του δοντιού, θα πρέπει να διατηρηθεί σε νερό ή φυσιολογικό ορό. Ο οδοντίατρος μπορεί ή να συγκολλήσει το σπασμένο κομμάτι ή, αν αυτό δεν είναι εφικτό, να αποκαταστήσει το έλλειμμα με ειδικά υλικά .
ØΠλάγια μετατόπιση
Στην περίπτωση αυτή επιβάλλεται η άμεση επανατοποθέτηση του δοντιού στη θέση που είχε στο φατνίο πριν τον τραυματισμό και η ακινητοποίηση του με ειδικό νάρθηκα.
ØΜερική εκγόμφωση
Η μερική έξοδος του δοντιού από το φατνίο αντιμετωπίζεται με την άμεση επαναφορά του δοντιού στη αρχική του θέση του και την ακινητοποίηση του με νάρθηκα.
ØΟλική εκγόμφωση
Όταν ένα δόντι βγει από τη θέση του πρέπει να γίνουν άμεσα τα ακόλουθα:
- Βρίσκουμε το δόντι
- Ξεπλένουμε το δόντι με κρύο νερό, αποφεύγοντας να αγγίξουμε την επιφάνεια της ρίζας του
- Βάζουμε το δόντι ξανά στη θέση του στο στόμα και το κρατάμε σταθερό με μία γάζα
- Αν δε μπορούμε να το κάνουμε αυτό, βάζουμε το δόντι μέσα σε κρύο γάλα. Άλλη επιλογή είναι να το τοποθετήσουμε μεταξύ μάγουλου και ούλου, προσέχοντας να μην το καταπιούμε. Τελευταία επιλογή είναι η τοποθέτηση του δοντιού σε κυπελλάκι με το σάλιο του παθόντα.Το εξαχθέν δόντι δεν το μεταφέρουμε σε νερό, γάζα ή χαρτομάντηλο γιατί έτσι μειώνουμε τις πιθανότητες επιβίωσης του δοντιού.
- Πηγαίνουμε αμέσως στον οδοντίατρο.
ΠΡΟΛΗΨΗ ΟΔΟΝΤΙΚΩΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΩΝ
Η χρήση ενός ειδικού νάρθηκα προσφέρει προστασία από τον τραυματισμό στην περιοχή του στόματος, ιδιαίτερα σε άτομα που συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν σωματική επαφή (πολεμικές τέχνες, μπάσκετ, ποδόσφαιρο κλπ ). Κατασκευαστικά, διακρίνουμε δύο είδη: τους νάρθηκες εμπορίου που είναι προκατασκευασμένοι ή μερικώς προσαρμοσμένοι και τους εξατομικευμένους (οδοντιατρικούς).
- Οι νάρθηκες εμπορίου έχουν μικρότερο κόστος αλλά δεν προσφέρουν ουσιαστική προστασία διότι δεν ταιριάζουν απόλυτα στα δόντια του αθλητή. Αυτό έχει επιπλέον ως αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η αναπνοή και η ομιλία.
- Οι εξατομικευμένοι νάρθηκες κατασκευάζονται από μαλακή σιλικόνη με βάση αποτυπώματα ακριβείας που λαμβάνονται από τον οδοντίατρο και ακριβώς επειδή ταιριάζουν απόλυτα στις οδοντικές επιφάνειες, προστατεύουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Η διαδικασία είναι απλή, ανώδυνη και γρήγορη. Η αναπνοή και ομιλία δεν παρεμποδίζονται, είναι άνετοι και η αντοχή τους είναι μεγαλύτερη.
